content.php

Yatırım Fonu Türleri

En az % 25’i Hisse Senetlerinden oluşan A Tipi ve Hisse Senedi içerme mecburiyeti olmayan B Tipi Yatırım Fonları haricinde, ağırlıklı olarak portföyde yer alan menkul kıymetler göz önünde bulundurularak,  SPK  Mevzuatında  11 farklı  Yatırım Fonu türü tanımlanmıştır.

Hisse Senedi Fonu: Portföyün en az % 51’ini Türk Hisse Senetleri oluşturmaktadır.

İştirak Fonu: Portföyün en az % 51’ini kurcusunun iştiraklerince çıkarılmış menkul kıymetler oluşturmaktadır.

Grup Fonu: Portföyün en az % 51’ini belirli bir topluluğun menkul kıymetleri oluşturmaktadır.

Sektör Fonu: Portföyün en az % 51’ini belirli bir sektörü oluşturan ortaklık menkul kıymetleri oluşturmaktadır.

Tahvil ve Bono Senetleri Fonu: Portföyün en az % 51’ini kamu ve/veya özel sektör borçlanma senetleri oluşturmaktadır.

Yabancı Menkul Kıymetler ve Yatırım Fonu: Portföyün en az % 51’ini yabancı özel ve kamu sektörü menkul kıymetleri oluşturmaktadır.

Altın ve Diğer Kıymetli Madenler Fonu: Portföyün en az % 51’ini Global ve Ulusal Borsalarda işlem görmekte olan Altın, Gümüş gibi kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı sermaye piyasası araçları oluşturmaktadır.

Karma Fon: Portföyünün tamamını Hisse Senetleri, Borçlanma Senetleri, Altın ve Diğer Kıymetli Madenler ve  bu Kıymetli Madenlere dayalı Sermaye Piyasası Araçlarından en az ikisinden oluşturmaktadır.

Likit Fon: Portföyünün tamamını, vadesi en fazla  180 gün ve ortalama vadesi  45 gün olan Sermaye Piyasası Araçlarından oluşturmaktadır.

Değişken Fon: Yukarıdaki Yatırım Fonu türlerden herhangi birine uymayan  portföylerdir.

Endeks Fonu: Baz alınan ve Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenmiş Endeksin, fonun birim pay değeri arasındaki korelasyon kat sayısının alt limiti  %90 olacak şekilde ve portföyünün en az % 80’i devamlı olarak Endeks kapsamındaki Menkul Kıymetlerin tamamından veya örneklemeyle seçilen bir kısmından meydana getirilmiş fon olarak tanımlanmaktadır.

Özel Fon: Katılma belgeleri önceden belirlenen  kişi ya da  kuruluşlara ayrılmış  fon türüdür.

Yukarıda yer alan Yatırım Fonu türlerinden Likit Fon haricindeki tüm Yatırım Fonları A Tipi ve B Tipi Yatırım Fonu olarak oluşturulabilmektedir. Tahvil ve Bono ile Yabancı Menkul Kıymet Fonu B Tipi Yatırım Fonu; Değişken ve Karma Fonlar A ve B Tipi Yatırım Fonu olarak oluşturulurken diğer tüm yatırım fonları A Tipi Yatırım Fonu özelliğinde oldukları için A Tipi Yatırım Fonu olarak oluşturul maktadırlar. Bunun anlamı Sektör Fonu ibaresinin Yatırım Fonunu tanımlamakta yetersiz kaldığı, dolayısı ile  A Tipi Sektör Fonu veya B Tipi Sektör Fonu olarak türünün belirtilmesi gerekmektedir.

content.php

Yatırım Fonları Hakkında

Yatırım Fonu Sermaye Piyasası Kurulu VII / 10 Sayılı Tebliğin Tanım Başlıklı 4.maddesinde aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:

Yatırımcıların katılma belgesi karşılığında yatırdıkları paraların ortak bir hesapta toplanarak, riskin dağıtılması ilkesi ve inançlı mülkiyet esaslarına uygun olarak, Türkiye’de kurulan ortaklıklara ait hisse senetleri, özel ve kamu borçlanma senetleri; Türk Lirasının değerini koruma hakkında 32 sayılı karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen yabancı özel ve kamu sektörü borçlanma senetleri ve hisse senetleri; ulusal ve uluslararası borsalarda işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilmiş ve borsalarda işlem gören sermaye piyasası araçları ve kurulca uygun görülen diğer sermaye piyasalarında işlem gören repo, ters repo, future, opsiyon ve forward sözleşmeleri gibi emtia, hisse senedi, hazine bonosu, tahvil gibi yatırım araçlarının oluşturduğu portföyü işletmek amacıyla oluşturulmuş mal varlığıdır.

Yatırım Fonları, yine SPK mevzuatında belirtildiği üzre Yatırım Fonunun iç tüzüğü göz önünde bulundurularak Yatırım Fonunun kurucusunun belirleyeceği ve SPK’dan Portföy Yöneticiliği Yetki Belgesi almış; banka , sigorta şirketleri, emekli ve yardım sendikaları ve portföy yönetim şirketleri gibi yatırım fonu kurucularının veya aracı kurumların atadığı profesyonel fon yöneticileri tarafından yönetilmektedir.

Yatırımcıların Yatırım Fonuna ortak olmak için para karşılığında aldıkları Katılma Belgesi ise; yatırımcıların söz konusu yatırım fonuna katılım payını gösteren belgelerdir. Katılma Belgesinin değerinin hesaplanması fon hizmet birimi tarafından aşağıdaki prosedüre göre hesaplanmaktadır;

1. Portföyün değerinin belirleneceği gün, portföyü oluşturan finansal varlıkların işlem gördükleri piyasalarda oluşan fiyatları dikkate alınmak suretiyle hesaplanmalıdır.
2. Yatırım Fonunun portföy değeri hesaplandıktan sonra Fona ait alacaklar Yatırım Fonunun değerine eklenip, Fonun borçları ise değerinden düşülerek Yatırım Fonunun toplam değeri belirlenmelidir.
3. Yatırım Fonunun toplam değeri, değerleme günü geçerli olan pay sayısına bölünerek Katılma Belgesinin bedeli belirlenmelidir.

Yatırım Fonu Kurucusu, fonun denetlenmesi için tüzükte belirtilen nitelikleri taşıyan en az bir denetçi atayarak, Yatırım Fonun Denetlenmesini organize etmek zorundadır. Ayrıca Yatırım Fonu, yapılan sözleşmede süreç değişiklik göstermekle birlikte en az 6 aylık süreyle Bağımsız Dış Denetim Şirketlerince denetlenmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu Yatırım Fonlarını her zaman denetleme yetkisine sahiptir ve yıl sonunda denetçilerin oluşturduğu rapor Sermaye Piyasası Kuruluna gönderilmek zorundadır.

Yatırım Fonları, güvenilir ve profesyonel portföy yöneticileri tarafından yönetilmesi, Yatırım Fonu portföyünün sabit getirili ve dövize endeksli menkul kıymetlerle oluşturulması, portföydeki değer artışlarının anında fona yansıtılması ve pay sahiplerinin dilediği anda paylarını paraya çevirebilmeleri gibi avantajları sebebiyle oldukça yaygın olarak tercih edilen bir yatırım aracıdır.